„POLITIKA STILA“ KERIL ČERČIL: KRITIKA KAPITALIZMA I NEOLIBERALNOG FEMINIZMA NA PRIMJERU DRAME FEN (1983)

Abstract

Drama Fen nastala je nakon drame Top djevojke, koja važi za najpoznatiju feminističku
dramu Keril Čerčil i tematski je nadopunjuje. Dok u prethodnoj drami Keril Čerčil prikazuje
žene na vrhu društvene ljestvice, u ovoj drami ona se bavi isključivo ženama koje se nalaze na
društvenom dnu. Ovo je drama o ženama koje nisu predmet pažnje ni feministkinja, a ni tzv.
Novih ljevičara, čiji je pokret smišljen da bi diskvalifikovao prvobitnu marksističku Ljevicu, i
koje su prepuštene isključivo vlastitim nastojanjima da prežive dan. Da bi prikazala isprazne
i teške živote ovih žena zaglibljenih u baruštinama istočne Engleske, Keril Čerčil kombinuje
mnogobrojne pozorišne tehnike čija raznovrsnost ovu dramu čini jedinstvenom. Tako autorka
njenim uobičajnim strategijama epskog teatra pridodaje tehnike eksperimentalnog teatra,
kao i nove dokumentarističke tehnike usavršene tokom saradnje sa pozorišnom trupom Joint
Stock Company. Brehtova tipologija i efekat otuđenja samo su neke of tehnika kojima je autorka
uspjela da istorizuje pojave o kojima piše i ukaže gledaocima na kontinuiranu zloupotrebu moći
i podjarmljivanje širokih narodnih masa od strane kapitalističkih tiranina. S druge strane, njeno
insistiranje na emocionalnom angažmanu i empatiji ukazuje da samo sprega emocije i razumijevanja
može dovesti do toliko željene revolucionarne promjene u zapadnom društvu. Pored kritike
kapitalizma i cjelokupne zapadne ideologije moći i eksploatacije, u ovoj drami Keril Čerčil
takođe aludira na nedovoljnosti i nedostatke liberalnog feminizma koji ona suštinski tumači kao
ideološku podkategoriju patrijarhalno-kapitalističkog sistema.